Mimar, meslegini uygularken, çalismalarinda tasarimini çizili belgeler ile bu belgeleri destekleyen yazili dokümanla ifade eder. Tasarladigi binanin eksiksiz ve kusursuz uygulanmasini saglamak için çizili ve yazili olarak olusturdugu belgeleri uygulama sürecinde de gelistirebilir. Bu çizili ve yazili belgeler mimarin tasarimini asgari olarak ifade etme araçlaridir. Mimar tasarimini ifade etmek için var olan ve gelecekte de gelistirilecek baska araç ve yöntemleri kullanabilir.
Mimar tarafindan kullanilan bu araçlarin ayni norm ve standartlarda olmasi, hem mimardan hizmet bekleyenlerin onu daha kolay kavramalarina ve ortaya koydugu tasarimi daha iyi algilamalarina ve dolayisiyla mimara karsi yükümlülüklerinde dogru olarak yerine getirmelerine olanak saglar, hem de mimarin bu hizmetlerine onay verenlerin islerini kolaylastirir ve mimarlar arasinda dil birligini saglar.
Mimarin hizmetlerini tam ve mükemmel olarak sunmasi esastir. Bu esasa uygun olarak mimarin çalismalarini ifade ettigi belgelerde aranacak asgari kosullar bu "Standart" ile belirlenmistir.
1. Belgelerin Çogaltilmasi ve Sunulmasi:
Mimar, hazirladigi çizili ve yazili belgeleri özenle düzenler ve düzgün, dayanikli ve içindekilerin yipranmasini ve dagilmasini önleyecek dosyalar içerisinde ve mimar uygun görürse dijital (sayisal) kayit araçlari ile isveren/is sahibine sunar.
1.1- Mimarin hazirladigi yazili ve çizili belgelerinin çogaltilmasi: Mimar, hazirladigi çizili ve yazili belgeleri en az;
A : Hazirlik ve teklif çalismalari asamasinda:
A-1 : Hazirlik etütleri raporunu 2 nüsha
A-2 : Mimarlik hizmetleri sözlesmesini 3 nüsha
A-3 : Fikir projesi belgelerini 2 nüsha
B : Ön proje belgelerini: 2 nüsha
C : Kesin proje belgelerini 2 nüsha
D : Uygulama projeleri çalismalari asamasinda:
D-1 : Uygulama projesi belgelerini 4 nüsha
D-2 : Sistem ve montaj detayi belgelerini 4 nüsha
D-3 : Imalat detaylari belgelerini 4 nüsha
D-4 : Teknik sartname belgelerini 3 nüsha
D-5 : Metraj- Kesif- Maliyet analizi belgelerini 3 nüsha
E : Ihale asamasinda
E- : Ihale dosyasi belgelerini 2 nüsha
E-2 : Ihale yapilmasi belgelerini
F : Uygulama denetimi asamasinda
F-1 : Mesleki kontrolluk talimat belgelerini 3 nüsha
F1.1 : Yapildi projelerini 2 nüsha
F1.2 : Kesin hesaplari 3 nüsha
F-2 : Mimari feni mesuliyet talimat belgelerini 3 nüsha
G : Kabul ve teslim asamasindaki belgeleri 3 nüsha
olarak çogaltarak isveren/is sahibine teslim etmek yükümlülügündedir.
1.2- Belgelerin daha fazla sayida çogaltilmasi: Isveren/is sahibi, herhangi bir nedenle mimardan yükümlü oldugu nüshadan fazla çogaltma isterse, bunun karsiligi bedeli ödemesi durumunda, mimar bu belgeleri çogaltarak isveren/is sahibine teslim etmek zorundadir.
1.3- Mimar, hazirladigi çogalttigi belgeleri düzgün ve dayanikli dosyalar içerisinde teslim eder.
Sunus dosyalari, kapaginda, sirtliginda ve üzerinde;
• Isin (projenin) ismi
• Proje numarasi
• Isveren/is sahibinin ismi ve adresi
• Mimarin ismi ve adresi belirtilmelidir.
2. Pafta Boyutlari:
Mesleki denetim için Mimarlar Odasi'na verilen projeler ve yazili belgelerin tümü A – 4 normuna uygun katlanabilir pafta düzenine sahip olacaktir.
3. Projenin Sunus Esaslari:
Proje sunulusunda çizili belgeler asagidaki sekilde siralanir.
1. Genel bilgi paftalari
1-1: Proje basligi, (Birinci sahife olarak) Proje Basliginda su bilgiler yer alir;
(bkz. Örnek no:1)
- Isin Ismi
- Mimarin veya mimarlik bürosunun, ortakliginin sirketinin;
Ismi Soyadi,
Ünvani,
Sicil no'su,
Büro Tescil Belge (BTB) no'su
Adresi
Vergi dairesi ve vergi no'su
- Isveren/Is sahibinin;
Ismi Soyadi,
Ünvani,
Adresi,
Vergi dairesi ve vergi no'su
- Proje bedelini hesaplamaya iliskin bilgiler,
Insaat alani
Insaat türü
Kullanma amaci
m2 maliyet bedeli
Yapi yaklasik maliyeti ,
Yapi sinifi
Mimari hizmet sinifi
Zorluk kriterleri katsayisi
Sube tarife katsayisi
- Is numarasi,
- M harfi, (Mimari proje çizimi oldugunu belirlemek üzere)
- Copyright bilgileri, (Mimarin izni olmadan çogaltilamayacagi)
- Ortak müellif olan mimarlarin bilgileri ve imzalari,
- Müellif mimara ait bilgiler ve tadilat iznine dair olur imzasi,
- Müellifi belli olmayan yapilara ait ISVEREN/ISSAHIBI'nin verdigi taahhütname noter onay tarih ve no'su,
- Mimarlar Odasi onay bölümü
1-2: Onay basligi (ikinci sahife olarak)
Projenin basinda Belediye ya da ilgili kurulusu ve Yapi denetim firmasinin onayi için düzenlenir.
1-3: Numerotaj krokisi
2- Vaziyet plani
Bu. paftada, belirtilen standartlara uygun ve üzerinde gerekli bilgileri içeren vaziyet plani yer alir.
3- Yerlesim plani
Bu paftada,belirtilen standartlara uygun ve üzerinde gerekli bilgileri içeren yerlesim plani ve ayni ölçekte kesitler yer alir.
4- Planlar (en alt kattan en üst kata dogru)
5-Kesitler (A-A Kesiti, B-B Kesiti,. n-n Kesiti olarak)
6- Cepheler (ön cephe, arka cephe ve yan cepheler)
7- Sistem Detaylari (Proje dizinine girmesi isteniyorsa)
8- Mahal listesi
Mahal listeleri her paftanin uygun bir yerinde veya ayri paftada/ paftalarda yer alir.
9- Otopark hesabi
10- Teknik Bilgiler (Isi yalitim hesaplari ve detaylari, yangin siniflari ve dayanim bilgileri, santiye tabelasi, santiye koruma iskele ve perdesi vb.)
11- Gerekli diger proje ve belgeler: Yangin tahliye projesi vb...
4- Pafta Basligi:
Pafta basliginda su bilgiler yer alir:
- Mimarin ismi soyadi, ünvani, sicil no'su, BTB no'su, adresi
- Isin ismi
- Proje numarasi
- Pafta adi
- Çizim ölçegi
- Çizim tarihi
- Pafta nosu
- Blok no
- Tasarlayanin adi
- Çizenin adi
- Paftayi kontrol edenin adi
- M harfi (Mimari proje çizimi oldugunu belirlemek üzere)
5- Pafta Düzeni:
Pafta düzeni asagidaki sekilde yapilir.
- "Pafta basligi" paftanin sag alt kösesinde yer alir.
- Hakim rüzgar, manzara ve Kuzey yönü ayni yerde toplu olarak, paftanin sag üst kösesinde gösterilir.
Pafta revizyon bilgileri pafta basliginin üzerine, asagidan yukariya dogru yazilir. Revizyon notlarinda su bilgiler yer alir.
Revizyon sira numarasi
Revizyon açiklamasi
Revizyon tarihi
Revizyonu yapanin imzasi
- Pafta üzerindeki çizimle ilgili açiklayici bilgiler verilecekse, bu bilgiler paftanin sag tarafina, Baslik + Revizyon notlari üzerinde yer alir.
- Planlar paftalari üzerinde ayni bakis yönünde yer alir.
6- Projeye Numara Verilmesi:
Mimar her yaptigi ise ve hazirladigi projeye bir numara vermelidir.
Mimarin hazirladigi çizili ve yazili belgeler ile yazismalarinin ayni ise ait olanlari mutlaka o isin /projenin numarasini tasimalidir.
7- Paftalara Numara Verilmesi
1- Paftalar ya da diger çizili ve yazili belgeler numaralanirken is asamalari belirtilmelidir.
Is asamalarinin pafta numaralarinda kullanilacak kisaltilmis sekilleri söyledir;
Fikir projesi : FP
Ön proje : ÖP
Kesin proje : KP
Uygulama projesi : UP
Sistem detayi : SD
Imalat detayi : ID
Kesif- Metraj : KM
Ihale dosyasi : IH
Mesleki kontrollük : MK
Kabul teslim : TM
2- Paftalar asagidaki sekilde numaralanir :
Fikir projesi is as. : FP-01, FP-02, ....FP-n
Ön proje is as. : ÖP-01, ÖP-02, ...ÖP-n
Kesin proje is as. : KP-01, KP-02, ...KP-n
Uygulama projesi
is asamasi : UP-01, UP-02, ....UP-n
Sistem detaylari is asamasinda paftalara numara verilirken "Yapi bölümleri ve yapi elemanlarina göre gruplarina" yapilir ve grup harfi ilave edilir.
SD-A-01, SD-A-02,........ SD-A-n
SD-B-01, SD-B-02, ........SD-B-n
SD-Z-01, SD-Z-02, ........SD-Z-n
Imalat detaylari is asamasinda sistem detaylarindaki prensip uygulanir.
ID-A-01, ID-A-02, ............ID-A-n
ID-B-01, ID-B-02, .............ID-B-n
ID-Z-01, ID-Z-02, .............ID-Z-n
3- Proje ayri ayri bloklardan olusuyorsa Blok numarasi ya da harfi paftanin adina ve bunun için ayrilmis yere yazilir. Pafta numarasina blok numara ya da harfi verilmez. Bina tek bir blok ise blok numarasi ya da harfi verilmez.
8- Yapi Bölümleri ve Yapi Elemanlarina Göre Gruplama:
Mimarin tasarladigi binayi çizimleri ile en anlasilir sekilde ifade etmesi gerekir.
Tasarladigi binayi bölümlerine (Temeller, karkas, çati vb.) ya da yapi elemanlarina (Kapi, pencere, saglik donatimi vb.) göre ayirarak tanimlamasi projesini kolay anlasilabilir olmasini ve kolay bulunup, tasnif edilmesini saglayacaktir.
Bu kodlama, uluslararasi Sbf sisteminden yararlanilarak Y.A.E. (Yapi Arastirma Enstitüsü-TÜBITAK) tarafindan hazirlanmis ve kabul edilmis bir sistemdir.
A : Alt yapi-çevre düzenleme
B : Temeller
C : Strüktür, karkas
Ç : Çati konstüksiyonu
D : Dösemeler, merdivenler, rampalar
E : Dis ve iç duvarlar
F : Duvar dis kaplamalari
G : Iç duvar kaplamalari
H : Döseme ve merdiven kaplamalari
I : Tavan kaplamalari- Asma tavanlari
I : Yalitimlar, (su, isi, ses)
J : Çati örtüleri
K : Kapilar
L : Pencereler
M : Parmaklik- Korkuluklar
N : Stor, panjur, kepenk, günes kiricilari
O : Çatida açikliklar, çati fenerleri
Ö : Bacalar
P : (Bos)
R :Saglik donatim,pis-temiz su,çöp,atik-gaz
S : Isitma, havalandirma
T : Sogutma- iklimlendirme
U : Elektrik donatimi
Ü : Mekanik ulasim (asansör, monsarj, yürüyen merdiven)
V : Döseme (sabit tefris, mobilya)
Y : Hareketli tefris
Z : Prefabrikasyon (ön yapimli yapi elemanlari)
9- Projelerde Kullanilacak Ölçekler:
Mimar projelerini düzenlerken asagidaki ölçeklerden birisini kullanir. Projesinin tereddüt uyandirmayacak sekilde kolay anlasilmasini saglayacak ölçegi MIMAR kendisi seçer. Projenin plan kesit ve görünüslerinin; anlasilma kolayligi saglamasi bakimindan, ayni ölçekte olmasi tercih edilmelidir.
Asagida projenin iyi ifade edilebilmesi için plan ve projelerde kullanilan ölçekler verilmistir. Koyu yazili olanlar en çok kullanilan ölçeklerdir.
Vaziyet Planlari: 1/2000 1/1000 1/500
Yerlesim Planlari: 1/1000 1/500 1/200
Fikir Projeleri: 1/500 1/200
Ön projeler: 1/200 1/100 1/50
Uygulama Projeleri:1/100 1/50
Sistem Detaylari: 1/20 1/10 1/5
Imalat Detaylari: 1/5 1/2 1/1
• Vaziyet planlari: Tasarlanan binanin üzerinde insa edilecegi imar parselinde ya da imar adasindaki konumunu ve imar parselinin çevresine ait bilgileri içeren bu belge genellikle 1/1000 ölçeginde imar plani paftalarindan yararlanilarak çizilir. Projenin büyüklügüne ve elde edilen bilgi paftalarinin ölçegine göre 1/2000 ve 1/500 ölçekleri kullanilabilir.
• Yerlesim planlari: Tasarlanan binanin üzerinde insa edilecegi imar parselinde ya da imar adasindaki konumunu ölçülü ve koordinatli olarak gösteren bu belge genellikle 1/200 ölçeginde çizilir. Projenin büyüklügüne ve elde edilen bilgi paftalarinin ölçegine göre 1/100 ve 1/500 ölçekleri kullanilabilir.
• Fikir projeleri: Bir binanin fikir projeleri genellikle 1/200 ölçeginde çizilir. Ancak, MIMAR isterse 1/100 ya da 1/50 ölçeklerini ya da diger uygun gördügü ölçegi kullanabilir.
• Ön projeler: Bir binanin ön projeleri genellikle 1/100 ölçeginde çizilir. Ancak, içerdigi bilgiler ve çizim teknigi ayni kalmak kosulu ile MIMAR 1/200 ya da 1/50 ölçeklerini ya da diger uygun gördügü ölçegi kullanabilir.
• Kesin projeler: Bir binanin kesin projeleri genellikle 1/100 ölçeginde çizilir. Ancak, içerdigi bilgiler ve çizim teknigi ayni kalmak kosulu ile MIMAR 1/50 ölçegini kullanabilir.
• Uygulama projeleri: Bir binanin uygulama projeleri genellikle 1/50 ölçeginde çizilir. Ancak, içerdigi bilgiler ve çizim teknigi ayni kalmak kosulu ile MIMAR 1/100 ölçegini kullanabilir.
• Sistem detaylari: Sistem Detaylari genellikle 1/20 ölçeginde çizilir. Ancak, verilmek istenen bilgiler gerektiriyorsa 1/10 ya da 1/5 ölçekleri kullanabilir.
• Imalat detaylari: Imalat Detaylari genellikle 1/1 ölçeginde çizilir. Ancak, içerdigi bilgiler ve çizim teknigi ayni kalmak, kosulu ile MIMAR 1/2 ya da 1/5 ölçeklerini ya da diger uygun gördügü ölçegi kullanabilir.
10- Proje Bilgilerinin Esgüdümü:
Mimar, çizili tüm belgeleri arasinda gerekli açiklamalari yazarak esgüdümü saglamalidir. Uygulama projesi su esgüdüm bilgilerine sahip olmalidir.
• Uygulama projelerinde çizilmis sistem detaylari pafta numaralari, sistem detayi ile ilgili kisma planda ve kesitte yazilmalidir.
Örnek: Merdiven sistem detayi için uygulama projesi plan ve kesitine (Bak: SD-D-06) yazilmalidir.
• Çizilen sistem detayi paftalarina, sistem detayinin görüldügü uygulama projesi pafta numaralari yazilmalidir.
Örnek: Merdiven sistem detayi paftasinin sag kenarina,
(Bak pafta:
UP-01: Zemin Kat Plani
UP-02: Normal Kat Plani
UP-08: A-A Kesiti.... gibi)
11-Yapi Elemanlarina Referans Numarasi Verilmesi:
Binada kullanilan, ayni türde olup farkli boyut ve özelliklere sahip yapi elemanlarina (örnegin; kapilar, pencereler, sabit tefris elemanlari hareketli tefris elemanlari merdivenler vb) özellik ve boyutlarini ayirt edici sekilde referans numaralari verilir.
• Merdivenler : Ml, M2.....................Mn
• Kapilar : Kl, K2,.....................Kn
• Camli kapilar : CKl, CK2,............. CKn
• Camekanlar : CMKl, CMK2,....CMKn
• Pencereler : Pl,P2,.........................Pn
• Giris kapilari : GKl, GK2,..............GKn
• Gömme Dolaplar : GDl, GD2,..............GDn
seklinde numaralandirilir.
Boyutlari belirtilecek yapi elemanlari su sekilde gösterilir.
• Çizgi üzerinde yükseklik yazilir.
• Çizgi altinda genislik yazilir.
12-Mahallere Numara Verilmesi:
Tasarlanan binanin tüm mahallerine numara verilir. Mahal numaralari bu mahalle iliskili her türlü çizili ve yazili belge ve bilgilendirmede kullanilir.
• Bodrum kattaki mahaller : B-01, B-02,.B-n
• Zemin kattaki mahaller : Z-01, Z-02,...Zn
• Birinci kattaki mahaller : 101, 102,.......1n
• n'ci kattaki mahaller : n01,n02,........nn
Mahal numaralari elips içerisine alinarak yazilir.
13-Alan Hesaplari:
Binalarin alanlarinin hesaplanmasinda farkli yaklasimlar vardir. Farkli yaklasimlar dil birligini ortadan kaldirmakta ve yanlis anlamalara yol açmaktadir. Bu kargasayi ortadan kaldirmak için alan hesaplari asagidaki sekilde yapilmali ve anlasilmalidir.
Bina insaat alani = brüt alan = yapi alani
Isikliklar hariç, bodrum kat, asma kat, çati arasinda yer alan mekanlar ve ortak alanlar dahil yapinin insa edilen tüm katlarinin toplam alanidir.
Emsale dahil ve emsal harici alanlarin tümü bina insaat alani olarak kabul edilir.
Bina net alani = Net alan = Net kullanim alani
Bina içindeki kullanilan mahallerin her birinin bitmis duvar kaplamasindan ölçülerek bulunan alanlarinin toplamidir. 1 m2'den küçük bosluklar düsülmez. Zemine oturan üstü açik teraslar hesaplanmaz. Balkonlar ayrica hesaplanir ve tamami alana dahil edilir. Kapi açikliklari alana dahil edilir. Gömme dolaplarin düsey düzlemdeki alanlari ayrica hesaplanir ve gösterilir.
Emsale dahil alan:
Imar plani hükümlerine göre (E=Emsal) ya da (K.A.K.S.=Kat alani katsayisi) uygulamasi olan imar parsellerinde, parsel alanina göre (E) ya da (K.A.K.S) degerinin çarpilmasi ile bulunan bina Emsal alanidir.
Ilgili yapinin tabi oldugu farkli bir yönetmelik yoksa,Kat Alani Kat Sayisi (KAKS) (Emsal) tanimindan : Yapinin bütün katlardaki alanlari toplaminin parsel alanina oranindan elde edilen sayidir. Katlar alani bodrum kat, asma kat, çekme ve çati kati ve kapali çikmalar dahil kullanilabilen bütün katlarin isikliklar çiktiktan sonraki alanlari toplamidir. Açik çikmalar, iç yüksekligi 1.80 m.yi asmayan ve yalnizca tesisatin geçirildigi tesisat galerileri ve katlari, ticari amaci olmayan ve yapinin kendi ihtiyaci için otopark olarak kullanilan bölüm ve katlar, yangin merdivenleri, asansörler, kalorifer dairesi, kömürlük, siginak, su deposu ve hidrofor bu alana katilmazlar. Kullanilabilen katlar deyiminden konut, isyeri, eglenme ve dinlenme yerleri gibi oturmaya, çalismaya, eglenmeye ve dinlenmeye ayrilmak üzere yapilan bölümler ile bunlara hizmet veren depo ve benzeri alanlar anlasilir.
Emsal harici alan:
Emsale dahil alan disinda insa edilmesine ve kullanilmasina izin verilen (Açik çikmalar, iç yüksekligi 1.80 m.yi asmayan ve yalnizca tesisatin geçirildigi tesisat galerileri ve katlari, ticari amaci olmayan ve yapinin kendi ihtiyaci için otopark olarak kullanilan bölüm ve katlar, yangin merdivenleri, asansörler, kalorifer dairesi, kömürlük, siginak, su deposu ve hidrofor, isiklik ve hava bacalari v.b. gibi) alanlardir.
14-Projelerin Içerecegi Bilgiler ve Çizim Standartlari:
14.1- Mimari Projelerin Düzenlenmesinde Bütün Is Asamalarinda Uyulacak Kurallar:
a) Planlar, her paftada ayni bakis yönünde yerlestirilir. Seçilen koordinat sistemi, mimari, statik ve tesisat projelerinde aynen ve ayni yönde kullanilir; paftalar arasinda uyum saglanir.
b) Plan paftalarinda dis ölçü çizgileri, yapi ölçülerinin kolayca izlenebilmesini saglayacak sekilde, yapi dis yüzüne yakin düzenlenir. Iç ölçü çizgileri, çok sayida mahalden geçecek sekilde, kesintisiz bütün plan ya da kesit boyunca devam ettirilir.
c) Görünüsler, asil girisin bulundugu görünüsten baslayarak, saat yönünde ayri paftalarda ya da ayni paftada sira ile yer alir.
d) Plan, kesit ve görünüslerde; detaylandirilacak yapi elemanlari ve bölümleri tip ve sayilarina göre harf ve numaralandirilir. Bunlar projenin her safhasinda aynen kullanilir.
e) Yapinin esas girisi önündeki tretuvar kotu 0.00 kabul edilerek bütün kat dösemelerinin kaba yapi kotlari verilir. Yapilar bierden fazla ise, her bina girisi önündeki tretuvar kotu 0.00 olarak kabul edilir. Plankote veya yol kirmizi kotuna göre, bina kotlari düzenlenecek zemin kotu ile iliskilendirilir.
14.2- Fikir Projesi Asamasinda Projelerin Içerecegi Bilgiler ve Çizim Standartlari
Fikir projelerinde ölçü verilmesi zorunlulugu yoktur. Mimar, fikrini tam olarak ifade etmesi için gerekli görürse projesini ölçülendirir. Fikir projesi, basit ön proje niteliginde olup, mimar inceleme ve etüdlerini bu asamada somutlar ve sunar.
14.3- Ön Proje Asamasinda Projelerin Içerecegi Bilgiler ve Çizim Standartlari
14.3.1- Vaziyet Plani (Ön Proje Asamasinda)
Üzerinde bina insaati yapilacak imar parselinin kent içerisindeki ya da imar plani sinirlari içerisindeki yerini gösteren plandir. Tasarlanan bina kütlesi dis konturlariyla ve yerlesme planindaki konumuna uygun olarak gösterilir.
a) Vaziyet planinda yaya ve tasit ulasim akslari, sokak ve cadde isimleri, toplu tasinim durak ve istasyon yerleri isaretlenir.Hakim rüzgar, manzara ve kuzey yönü isaretleri, ayni yerde toplu olarak gösterilir.
b) Mevcut durum: (yapilar, sinirlar, yollar, yesil örtü) imar sinirlari önerilen yapi konumlari ve çevre düzenlemeye ait çizgiler farkli teknikle çizilir. Korunmasi istenen bina, yesil örtü vb. ile önerilen bloklar ve korunmayan kisimlar belirtilir.
c) Bloklar harflendirilir ve yüksek bloklar, yükseldikçe kalinlasan çizgilerle belirtilir.
d) Bloklarin içine kat adetleri, gabarileri, zemine oturan alanlar yazilir. Paftanin uygun bir yerinde toplam insaat alani belirtilir.
e) Yapinin esas girisi önündeki tretuvar kotu 0.00 kabul edilerek bütün kat dösemelerinin kaba yapi kotlari verilir. Plan, kesit ve görünüsler bu kota göre kotlandirilir. 0.00 kotu altina, plankote kotuna göre degeri yazilir. Böylece, 0.00 kotu ile plankote röper kotu baglanmis olur. Yapilar bierden fazla ise, her bina girisi önündeki tretuvar kotu 0.00 olarak kabul edilir.
f) Binanin önemi gerektiriyorsa, çevreyi de içeren gerektirmiyorsa arsa içini gösterir en az iki adet siluet çizilir.
g) Binanin en gayri müsait duruma göre çevresini gölgeleme durumu ölçekli olarak isaretlenir.
h) Vaziyet plani bütün is asamalari için ayni standartta hazirlanir.
14.3.2. Yerlesme Plani (Ön Proje Asamasinda)
a) Mevcut durum: (yapilar, sinirlar, yollar, yesil örtü) imar sinirlari önerilen yapi konumlari ve çevre düzenlemeye ait çizgiler farkli teknikle çizilir. Korunmasi istenen bina, yesil örtü vb. ile önerilen bloklar ve korunmayan kisimlar belirtilir. Hakim rüzgar, manzara ve kuzey yönü isaretleri, ayni yerde toplu olarak gösterilir.
b) Bloklar harflendirilir ve yüksek bloklar, yükseldikçe kalinlasan çizgilerle belirtilir.
c) Bloklarin içine kat adetleri, gabarileri, zemine oturan alanlar yazilir. Paftanin uygun bir yerinde toplam insaat alani belirtilir.
d) Yapinin esas girisi önündeki tretuvar kotu 0.00 kabul edilerek bütün kat dösemelerinin kaba yapi kotlari verilir. Plan, kesit ve görünüsler bu kota göre kotlandirilir. 0.00 kotu altina, plankote kotuna göre degeri yazilir. Böylece, 0.00 kotu ile plankote röper kotu baglanmis olur. Yapilar birden fazla ise, her bina girisi önündeki tretuvar kotu 0.00 olarak kabul edilir.
e) Binanin önemi gerektiriyorsa, çevreyi de içeren gerektirmiyorsa arsa içini gösterir en az iki adet siluet çizilir.
f) Binanin en gayri müsait duruma göre çevresini gölgeleme durumu ölçekli olarak isaretlenir.
g) Paftanin uygun yerine, bloklarin kat adetleri, gabarileri, her kat alani, toplam insaat alanlari yazilir.
h) Bloklarin, yol ve komsu binalara, parsel sinirlarina röper noktalarina, korunacak yapilara uzakliklari, gerekiyorsa konum açilari eksiksiz ölçülendirilir.
i) Blok köseleri, arsa içi servis yollari, istinat duvarlari,meyil rampa ve merdivenlerin baslangiç ve bitis noktalari, servis avlulari, zemin altindaki tesisler ve gerekli baska noktalar plankote röper kotuna göre kotlandirilir ve bu kotlarin altina ayirt edilebilecek sekilde hali hazir duruma ait kot yazilir.
j) Kanal belgesine ya da fen islerinde alinan kanal bilgilerine uygun olarak kanal yeri, kotu ve ölçüleri yerlesme planina islenir, öneri baglanti yeri belirtilir.
k) Otopark yönetmeligine uygun olarak parsel içinde düzenlenen otopark yerleri belirtilir, ölçülendirilir ve m2'leri yazilir. Paftanin bir kösesine otopark alani ihtiyaci hesabi yazilir.
l) Elektrik, su havagazi, PTT girisleri, kofre, brasman kutu yerleri yerlesme planinda gösterilir ve yanlarina kapasiteleri yazilir.
m) Yerlesme plani paftasinin bir kösesine yapi yaklasik maliyeti hesabi, yapi zorluk sinifi, yapi türü/ türleri cetvel seklide yazilir.
14.3.3. Planlar (Ön Proje Asamasinda)
a) Ihtiyaç programinin tam olarak gerçeklestirildigi benzer katlarin biri ile diger katlarin tümü çizilir. Tekrar eden katlar için açiklama yazilir.
b) Planlar, pafta veya paftalar üzerinde ayni bakis yönünde yer alir, her paftada hakim rüzgar, manzara ve kuzey yönü ayni yerde toplu olarak gösterilir.
c) Dis ölçüler, distan-bina cephesine dogru: 1. çizgide blok ölçüsü, 2.çizgide cephe hareketleri, 3.çizgide tasiyici akslar olmak üzere düzenlenir.
d) Bloklar kodlanir, içerdikleri üniteler yazilir.
e) Blok içlerinden enine ve boyuna birer ölçü çizgisi geçirilir.
f) Her kat planinda kesit geçirilen yerlerden kesit çizgisi ve bakis yönü gösterilir.
g) Dilatasyonlar her katta gösterilir.
h) Her mahallin içine mahal no'su mahal ismi ve net m² alani yazilir.
i) Modüller ve insai akslar belirtilir.
j) Insai elemanlar, kolon, perde duvar pano vb. ayri ,çizim teknigi ile çizilir.
k) Pano, camli bölme gibi mahal ya da bina ayirim elemanlari eksiksiz gösterilir, gerekli açiklamalar yazilir. Bütün hacimler, birbirini tekrarlayan hacimlerin biri, ihtiyaç programina uygun olarak tefris edilir.
l) Bütün hacimler, ihtiyaç programinda belirtilen fonksiyonlarina uygun tefris edilir.
m) Merdiven ve rampalarin çikis oklari çizilir. Rampalarin egimleri, baslangiç ve bitis noktalari ile ara baglantilar varsa bu noktalarin kotlari yazilir.
n) Asansör ve monsarjlar kapasitelerine uygun olarak ve m2 alani olarak belirtilir.
o) Zemin kat planlarinda çevre düzenlemesi, (tretuvar, baglanti yollari, giris platolari vb.) gerektigi kadar islenir, kuranglez görünüsleri çizilir, çiçeklikler, bordürler gösterilir.
p) Asma tavan yapilacak mahallere isaretlenir.
q) Bacalar ait olduklari ve devam ettikleri katlarda eksiksiz gösterilir.
r) Kapilarin açilis yönleri belirtilir.
s) Plan paftalarinin köselerine, maliyet tavanina ve bundan sonraki, is asamalarindaki kararlara esas olmak üzere yapidaki ana malzemeleri gösterir mahal listesi düzenlenir.
t) Yapinin donatimlari ile ilgili tüm özellikler planlarda sematik olarak gösterilir ve gerekli açiklama notlari yazilir.
u) Çati planinda; egimler, su toplama yerleri, dereler, tesisat ve asansör çikintilari, bacalar ve çatiya çikis delikleri gösterilir. Gerekli kotlandirma ve açiklamalar yapilir.
14.3.4. Kesitler (Ön Proje Asamasinda)
a) En az iki kesit çizilir. Biri merdivenden, digeri yapinin konstrüktif özelligi olan yerlerden en çok bilgi verecek sekilde geçirilir.
b) Yapinin insai ve dekoratif elemanlari net ve sematik çizgilerle belirtilir. Kesitin geçtigi yerdeki mahallerin kodlari ve isimleri yazilir.
c) Bir ölçü çizgisi üzerinde kat yükseklikleri verilir. Düsük dösemeler ve asma tavan yapilan yerlerde kaba döseme üstünden olmak üzere kat yüksekligi ayrica ölçülendirilir.
b) Pencere altlari, parapetler belirtilir. Düsük dösemeler, asma tavan, alçak bölmeler ayrica ölçülendirilir.
c) Giris saçaklari, meyilli çatilar, çati örtüleri kaplamalari belirtilir. Çati yalitim sistemi yazilir.
d) Bodrum duvarlarinda ve temelde yalitim gerekiyorsa sistem açiklanir. Zemin suyu minimum ve maksimum kotlari yazilir. Kuranglezler çizilir.
e) Dogal zemin nokta nokta öneri zemin devamli çizgi ile gösterilir ve her ikisine ait gerekli kodlandirma eksiksiz yapilir.
f) Cephe elemanlarinin malzeme açiklamalari yapilir.
g) Çati egimi ve örtü malzemeleri , dereler, yagmur inisleri belirtilir. Malzeme açilimlari yazilir. Dere mahya, saçak kuleler asansör ve tesisat çikintilari ile bacalar kotlandirilir.
h) Kesit düzlemi arkasinda kalan bina görünüsleri çizilir.
i) Yapinin donatimlari ile ilgili tüm özellikler kesitte sematik olarak gösterilir ve gerekli açiklamalar yapilir.
14.3.5. Görünüsler (Ön Proje Asamasinda)
a) Yapi tek blok ise dört görünüsü de çizilir. Birbirinin ayni olan görünüsler çizilmez. Bitisik düzendeki yapilarin görünen cepheleri çizilir. Yapi birkaç bloktan meydana geliyorsa yapinin mimarisini açiklayan tüm görünüsler çizilir.
b) Dogal zemin çizgi çizgi, önerilen zemin ise devamli çizgi ile gösterilir ve kotlandirilir.
c) Zemin çizgisi altinda kalan yapi kisminin dis hatlari, kesik çizgilerle belirtilir.
d) Kullanilan dis duvar kaplama malzemeleri yazilir.
e) Yagmur oluklari inisleri, paratoner inisleri gösterilir.
f) Çevre düzenleme unsurlarindan cepheleri etkileyenler görünüs olarak gösterilir.
g) Cephe paftasinin bir kösesine dis duvar açikliklarinin isi yönetmeligine uygun hesabi gösterilir.
14.4- Kesin Proje Asamasinda Projelerin Içerecegi Bilgiler ve Çizim Standartlari
Kesin projelerin düzenlenmesi, ön projeler düzenleme esaslarina uygun olarak yapilir. Ancak, bu asamada kesinlestirilmis ve ön projede belirlenmeyen hususlarin tümü kesin projelerde gösterilir. Ön projeleri tamamlanmis statik, B.A. strüktür ve donatim projelerinin tüm bilgileri mimari kesin projelere yansitilir. ön projelerde gösterilmemis yapinin insai sistemi ile ilgili özellikleri olan kisimlarin açiklama detaylari bu asamada verilir.
14.5- Uygulama Projesi Asamasinda Projelerin Içerecegi Bilgiler ve Çizim Standartlari
14.5.1- Vaziyet Plani (Uygulama Projesi Asamasinda)
Üzerinde bina insaati yapilacak imar parselinin kent içerisindeki ya da imar plani sinirlari içerisindeki yerini gösteren plandir. Tasarlanan bina kütlesi dis konturlariyla ve yerlesme planindaki konumuna uygun olarak gösterilir.
a) Vaziyet planinda yaya ve tasit ulasim akslari, sokak ve cadde isimleri, toplu tasinim durak ve istasyon yerleri isaretlenir.Hakim rüzgar, manzara ve kuzey yönü isaretleri, ayni yerde toplu olarak gösterilir.
b) Mevcut durum: (yapilar, sinirlar, yollar, yesil örtü) imar sinirlari önerilen yapi konumlari ve çevre düzenlemeye ait çizgiler farkli teknikle çizilir. Korunmasi istenen bina, yesil örtü vb. ile önerilen bloklar ve korunmayan kisimlar belirtilir.
c) Bloklar harflendirilir ve yüksek bloklar, yükseldikçe kalinlasan çizgilerle belirtilir.
d) Bloklarin içine kat adetleri, gabarileri, zemine oturan alanlar yazilir. Paftanin uygun bir yerinde toplam insaat alani belirtilir.
e) Yapinin esas girisi önündeki tretuvar kotu 0.00 kabul edilerek bütün kat dösemelerinin kaba yapi kotlari verilir. Plan, kesit ve görünüsler bu kota göre kotlandirilir. 0.00 kotu altina, plankote kotuna göre degeri yazilir. Böylece, 0.00 kotu ile plankote röper kotu baglanmis olur. Yapilar bierden fazla ise, her bina girisi önündeki tretuvar kotu 0.00 olarak kabul edilir.
f) Binanin önemi gerektiriyorsa, çevreyi de içeren gerektirmiyorsa arsa içini gösterir en az iki adet siluet çizilir.
g) Binanin en gayri müsait duruma göre çevresini gölgeleme durumu ölçekli olarak isaretlenir.
h) Vaziyet plani bütün is asamalari için ayni standartta hazirlanir.
14.5.2- Yerlesim Plani (Uygulama Projesi Asamasinda)
Ön proje asamasinda düzenlenen yerlesim plani üzerindeki bilgilere ilave olarak asagidaki bilgilerin de gösterilmesi gerekir.
a) Mevcut durum (bina, sinir, yol yesil örtü vb) imar sinirlari, önerilen yapi konumlari ve saha düzenlenmesine ait çizgiler vaziyet planina islenir. Korunmasi istenen ve korunmayan kisimlari farkli çizimlerle gösterilir. Korunmayan binalarin yikilma sinirlari bloklar üzerinde belirlenir. Mevcuda bitisik ilaveler yeni blok çizgileri ile çizilerek vaziyet planinda gösterilir.
b) Korunmasi istenen ve öneri yapilarin, yol, yesil alan, havuz, pergole vb: bir röpere baglanir ve uzakliklari gösterilir.
c) Mevcut sinirlari ve yollara göre büyük farklilik getiren imar plani uygulamasi söz konusu ise, girislerin, mevcut yollara göre geçici olarak kullanilma olanaklari vaziyet planinda belirtilir.
d) Binanin önemi gerektiriyorsa çevreyi de içeren, gerektirmiyorsa parsel sinirlarina kadar iki kesit ya da siluet çizilir. (Ayni ölçekte) Siluet ya da kesitlerin yanina ya da altina dogal ve önerilen zemin kotlari belirtilir ve hafriyat miktari hesaplanarak m3 olarak yazilir.
e) Fosseptik yapilacaksa yeri ve ölçüleri belirlenir.
f) Vaziyet planinda su sebekesi ile su baglanti yeri belirlenir.
g) Vaziyet planinda, elektrik temin yeri ve sekli belirlenir.
h) Drenaj kanallari vaziyet planina islenir ve kotlanip, ölçülendirilir.
14.5.3- Planlar (Uygulama Projesi Asamasinda)
a) Bütün kat planlari ile benzer kat planlari bir çizilir, tekrar eden katlar için açiklama yazilir yigma insaatlarda temel plani ilave edilir.
b) Tasiyici,aks sistemi, statik projeye uygun harf ve sayilarla (koordinat sistemi esaslarina göre X ekseni üzerinde, harfler, Y ekseni üzerinde sayilar olmak üzere) belirtilir.
c) Dis ölçüler, distan bina cephesine dogru: 1.çizgide blok ölçüsü, 2. çizgide cephe hareketleri, 3. çizgide tasiyici akslar, 4. çizgide doluluk ve bosluklar, olmak üzere düzenlenir.
d) Iç ölçüler, her hacimde enine ve boyuna ikiser ölçü çizgisi üzerinde gösterilir. Birinci çizgiler üzerinde hacmin net en ve boyu, ikinci çizgiler üzerinde kapi, pencere, kolon vb. elemanlarin genislikleri ile duvar üzerindeki yerlerinin komsu duvarlara uzakliklari yazilir.
e) Bloklar, katlar ve katlardaki her mahal kodlandirilir ve mahal isimleri yazilir.
f) Kat planlarinin kesit geçirilen yerlerinde kesit çizgisinin tümü ve akis yönü gösterilir.
g) Dilatasyonlar ve bacalar her katta gösterilir ve ölçülendirilir.
h) Modüller, insai akslar ve kesisme noktalari belirtilir.
i) Tasiyici elemanlar (kolon, perde, duvar, pano vb.) ayri çizim teknigi ve gerçek boyutlari gösterilir, içleri koyulastirilir.
j) Pano camli bölme, alçak duvar vb. gibi mahal ve bina ayirim elemanlari eksiksiz gösterilir sematik açiklamalar yapilir,
yükseklikleri yazilir.
k) Mutfak, ofis, laboratuar, çamasirhane, banyo, WC vb. gibi hacimlerde bütün tezgahlar, lavabo, eviye, banyo ve dus tekneleri, pisuvar ve WC taslari saglik donatimi ile dogalgaz kullanimina açik bölgelerde (Kombinin yeri) mekanda isitma amaçli soba kullaniliyor ise dogalgaz sobasinin yeri ve bunlarin oldugu mekanlarda bacanin projelerine ve imalat tariflerine uygun çizilir.
l) Düsey donatimla ilgili borular, kanallar yerlerinde ve ölçülerinde ve tam adetlerinde çizilir, sematik olarak kapladiklari alan ölçülendirilerek verilir. Donatimlarin, yapinin mimarisini ilgilendiren isitici sogutucu, iklimlendirici, aydinlatici, kanal agzi gibi cihazlari donatim projelerindeki gerçek boyutlarina uygun olarak ve sematik olarak çizilir.
m) Varsa dösemelerdeki desenler,egimler süzgeç yerleri, döseme kaplamasi malzemelerinin derz yerleri belirtilir.
n) Bütün dogramalar detayina uygun ve sematik olarak çizilir, açilan kanatlari belirtilir, akslari gösteren çizgiler üzerinde en ve yükseklik (kaba yapi boslugu K790/220 gibi) gösterilir.
o) Tavandaki kirislerin sarkintilari, nervür ve kasetler nokta nokta (ifade edecek kadar) gösterilir. Betonarme projesindeki ölçüleri yazilir, kolon isimleri ve ölçüleri yazilir.
p) Esas giris önü tretuvar kotu 0.00 kabul edilerek, dösemelerdeki bütün kot farklarina ait degerler bitmis ve kaba yapi kotu olarak ayri ayri gösterilir.
q) Merdivenler konstrüksiyonlarina uygun olarak çizilir, merdiven numarasi, basamak adedi, genislik ve riht yüksekligi yazilir. Merdiven ve sahanlik aksini gösteren çizginin basamaklari kestigi noktalar çikis yönünde numaralanir ve bu çizgi en son basamakta ok ucu olarak bitirilir, korkuluklar çizilir, merdiven genisligi ölçüleri verilir. Baslangiç ve bitis noktalarinda ve sahanliklarda kaba ve bitmis döseme kotlari verilir. Rampalarin çikis yönü oklari, egimleri, korkuluklari, baslangiç ve bitis noktalarinin kaba ve bitmis döseme kotlari yazilir ve tüm ölçüleri verilir.
r) Asansör, yürüyen merdiven, monsarjlar kapasitelerine ve donatim projelerine uygun olarak çizilir.
s) Zemin kat planlari da çevre tanzimi, (tretuvar, baglanti yollari, giris platolari, çiçeklikler vb.) gerektigi kadar islenir. Kaba ve bitmis kotlari verilir, yapi ile iliskili olarak ölçülendirilir.
t) Asma tavan yapilmasi gerekli mahaller belirtilir. Malzemesi mahal listesinde gösterilir.Asma tavan kaplamasi alt yüzü kotu yazilir.
u) Planin geçtigi düzlem ile tavan arasinda kalan imalat nokta nokta islenir. (Saçak ara kat çikma vb.)
v) Çarpik egri imalatlarin gerçek ölçüleri hesaplanarak üzerlerine yazilir.
w) Çati plani çizilir. Meyiller su toplama yerleri, dereler tesisat ve asansör çikintilari, bacalar çati çikis delikleri gösterilir ve' gerekli kotlar verilir.
x) Yagmur inis borulari gerçek boyutlarinda çizilir ve ölçüleri yazilir.
y) Zemin kat planlarinda kuranglezlerin görünüsleri konstrüksiyonlarina uygun çizilir, ölçülendirilir.
z) Sabit röpere göre tüm kotlamalar baglanir.
14.5.4- Kesitler (Uygulama Projesi Asamasinda)
a) Her bloktan en az iki kesit çizilir. Biri merdivenden, digeri yapida konstrüktif özelligi olan yerlerden en çok bilgi verecek sekilde geçirilir. Gerektigi durumlarda kesit sayisi çogaltilir.
b) Kesitin geçtigi yerdeki mahallerin kodlari ve isimleri yazilir.
c) Yapinin strüktürü ile ilgili ve dekoratif elemanlari detaylarina uygun ve sematik olarak çizilir. Malzeme açilimlari yapilir.
d) Bir ölçü çizgisi üzerinde, döseme üstünden- döseme üstüne, kaba insaat kat yükseklikleri, ikinci bir çizgi üzerinde de , döseme kaplama kalinligi, parapet duvari, pencere, kapi ve bölme duvari yükseklikleri ile lento-tavan mesafesi, tasiyici sistem kalinliklari, düsük döseme yükseklikleri yer alir. Her degisiklik gösteren mahal için bu ölçüler ayrica verilir.
e) Asma tavan yapilan mahallerde, asma tavan içindeki tesisat gerçek boyutlari ile gösterilir. Asma tavan alt yüzü ile bitmis döseme arasindaki net kat yüksekligi ayri bir ölçü çizgisi ile verilir.
f) Pencere alti dolu kisimlarinin yapim sekli açik olarak belirtilir. Kiris bitisi, duvar dolgusu ayri ayri kodlandirilir, radyatör yüksekligi gösterilir. Parapet- Denizlik detaylarina uygun çizilir. Su toplama sekli gösterilir.
g) Giris saçaklari ve balkonlar egimleri, örtü ve yalitim, malzeme açilimlari yazilarak sistem ve imalat detaylarina uygun çizilir. Malzeme isimleri yazilir, su toplama sekli gösterilir.
h) Bodrum döseme ve duvarlarinda yalitim gerekiyorsa, sistemi hakkinda açiklama yapilir.
i) Zemin suyunun minimum ve maksimum kotlari gösterilir.
j) Kuranglezler konstrüksiyonlarina ve detaylarina uygun olarak çizilir. Su toplama sekli ve yatilim hususlari ile diger malzeme açilimlari verilir, kot ve ölçüleri yazilir.
k) Drenaj sistemi gösterilir, malzeme açilim yapilir, kotlandirilir. Yol ve tretuvarlar çizilir.
l) Açilimlari ve kotlari yazilir, ölçülendirilir.
m) Dogal zemin nokta nokta önerilen zemin devamli çizgi ile gösterilir ve her ikisine ait gerekli kotlandirma eksiksiz yapilir.
n) Bütün kotlar, sabit röper kotu ile baglantilandirilir.
o) Cephelerdeki elemanlar günes kiricilar detaylarina uygun olarak çizilir, malzemeleri ve kotlari yazilip ölçülendirilir.
p) Cephelerdeki hareketler islenir, gerekirse not yazilir. (Pencere altlarinda siva 3 cm içeridedir gibi.)
q) Çati konstrüksiyonu gerçek sekil ve ölçüleri ile detaylarina uygun olarak çizilir. Kullanilan bütün malzemelerin isim ve ölçüleri ile derelerin, mahyalarin, asansör ve diger çikintilarin, bacalarin kotlari ile çati egimi yazilir.
r) Kesit düzleminin arkasinda kalan ve görünen kisimlari, görünüslerde istenen hususlara uygun çizilir.
s) Planlarda görülmeyen ölçüler verilir.
14.5.3- Görünüsler (Uygulama Projesi Asamasinda)
a) Planlarda görülmeyen ölçüler verilir.
b) Bütün görünüsler çizilir. Bulunduklari düsey düzlemelere göre farkli çizim teknigi ile gösterilir.
c) Mimari ile ilgilisi olmayan çizgilere yer verilmez.
d) Dogal zemin nokta nokta, önerilen zemin devamli çizgi ile gösterilir ve kotlandirilir.
e) Zemin altinda kalan yapi kisimlarinin dis hatlari kesik çizgilerle belirtilir ve kotlandirilir.
f) Cepheye arkadan baglanan bütün duvar ve dösemeler nokta nokta (ifade edecek kadar) islenir.
g) Cephe kaplama malzemesi ve renkler yazilir. Cephelerdeki hareketler belirtilir, gerekiyorsa not yazilir.
h) Yagmur inisleri ve oluklari, paratoner inisleri gösterilir.
i) Kapi ve pencere görünüsleri, korkuluklari detaylarina uygun olarak çizilir, açilan kanatlar isaretlenir.
j) Saçaklar, balkonlar, döseme denizlik alti, lento alti, kalkan duvarlari, oluk, mahya, baca ve çikintilarina kot verilir. Plan ve kesitlerde gösterilemeyen ölçüler yazilir. (Saçak kalinligi, balkon korkulugu yüksekligi, konsollar vb.)
14.6- Detaylar
14.6.1- Sistem Detaylari Çizim Standartlari
a) Her projenin uygulama projesi is asamasina geçildigi zaman ilgili sistem detaylari listesi hazirlanir.
b) Sistem Detayi'nin plani, kesiti ve görünüsü ayni ölçekte, olanakli ise ayni paftaya çizilir.
c) Degisik malzeme, imalat ya da yapi elemanlarinin tüm birlesme özellikleri sematik olarak gösterilir, ayrinti imalat detayinda verilir.
d) Tüm malzeme isimleri yazilir, malzeme açilimlari yapilir.
e) Malzeme isimlerinin yanlarina, gerekiyorsa poz no'lari ya da referans no'lari yazilir.
f) Imalat detaylarini referans numaralari ve bulunduklari pafta numaralari yazilir.
g) Sistem detayinin yer aldigi mahal no'lari ve uygulama projesi pafta no'lari yazilir.
14.6.2- Imalat Detaylari Çizim Standartlari
Bir imalat detayinin hazirlanmasin da, herhangi bir yapida ve herhangi bir sistem içerisinde kullanilma olanagi göz önünde tutulur. Detayin ilgili oldugu imalat disinda baska bir malzeme ya da imalat ile birlesme sekilleri gösterilmez ya da sematik olarak gösterilir.
a) Her projenin sistem detaylari is asamasinda geçildigi zaman ilgili imalat detaylari listesi hazirlanir.
b) Imalat detayinin plani, kesiti ve görünüsü ayni ölçekte, olanakli ise ayni paftaya çizilir.
c) Degisik malzeme, imalat ya da yapi elemanlarinin tüm birlesme özellikleri sematik olarak gösterilir, ayrinti imalat de-tayinda verilir.
d) Tüm malzeme isimleri yazilir, malzeme açilimlari yazilir.
e) Malzeme isimlerinin yanlarina, gerekiyorsa poz no'lari ya da referans no'lari yazilir.
f) Özelligi olan imalatlar için açiklama notlari yazilir.
g) Imalat detaylarinin referans numaralari ve bulunduklari pafta numaralari yazilir.
h) Paftanin kösesine imalatta dikkat edilecek hususlar yazilir.
14.7- Mimari Rapor
Mimari rapor, isverence verilen kesin ihtiyaç programi arsa ve doga verilerinin, konunun tasarlanmasinda ele alinis ve degerlendirilisi belirtilir. Ön proje çalismalari sirasinda arastirilarak belirlenen tüm özellikler, kosullar kisitlamalar ve olanaklarin degerlendirilmesi ve tasara yansitilma sekli mimari raporda ayri ayri belirtilir.
Yapinin ekonomisi, maliyet tavani, seçilen yapim sistemi ve kullanilacak yapim teknikleri hakkinda bilgi verilir, seçilen mal-zeme ve özellikleri belirtilir. Genel mimari planlama ile maliyet tavanina uyum yönünde çözüm hakkinda genis bilgi verilir. Isi, ses, su yalitimlari günes önlemleri, özellik gösteren donatimlar ve ekipman için açiklamalar yapilir, tercihlerin nedenleri açiklanir. Mimari raporun hazirlanmasinda kolaylik ve esgüdüm saglanmasi amaci ile düzenlenen "Mimari Açiklama Raporu Plani" asagidaki sekildedir.
- Tasarima genel yaklasim
- Hazirlik ve ön etüt asamasinda elde edilen bilgilerin degerlendirilmesi
- Imar durumu ve yönetmelik yorumlari
- Imar durumu ve yönetmelik bilgileri ve diger verilerin tasara yansitilma sekli
- Tasara yansitilan mimari özellikler
- Islevlerin iliskileri ve kurgusu, ihtiyaçlarin tasara yansitilmasi
- Insai özellikler, kullanilabilecek insaat teknikleri ve ekipmanlari
- Tasari ile saglanan ekonomi
- Yapi yaklasik maliyeti
- Insaat için saglanan kolayliklar
- Kullanilmasi düsünülen malzemeler
14.8-Mahal Listesi
Örnegine uygun olarak mahal listesi düzenlenir. Ön proje (yapilmamissa kesin proje) asamasinda belirlenen mahal listesinde degisiklik yapilmissa mahal listesi yeniden düzenlenir. Mahal listesinde su bilgiler yer alir:
- Dis duvar kaplamalari
- Iç duvar kaplamalari
- Döseme kaplamalari
- Tavan kaplamalari
- Asma tavanlar
- Kapilar
- Pencereler
- Kasalar
- Süpürgelikler
- Denizlikler, Harpustalar
- Çati kaplama malzemeleri
Mahal listesinde yapi elemanlari ve malzemelerinin spesifikasyonlarina ait, ilgili yönetmelik, Türk Standartlari Enstitüsü ve diger standart ve norm poz nolari yazilir.